ZAKON O RAZVOJU MALIH I SREDNJIH PREDUZEĆA REPUBLIKE SRPSKE
("Sl. glasnik RS", br. 50/2013, 56/2013 - ispr. i 84/2019)
I - OSNOVNE ODREDBE
Član 1
Ovim zakonom uređuju se načela, principi i subjekti koji pružaju podršku razvoju malih i srednjih preduzeća, donošenje strategije razvoja malih i srednjih preduzeća u Republici Srpskoj, organizaciona struktura, zadaci i način rada Savjeta i agencija, kao i druga pitanja od značaja za njihov razvoj.
Član 2
Cilj ovog zakona je stvaranje povoljnog poslovnog okruženja, podsticanje osnivanja, rasta i razvoja malih i srednjih preduzeća (u daljem tekstu: MSP), povećanje njihove konkurentnosti stvaranjem inovacija i razvijanjem svijesti o značaju MSP i preduzetništva za ekonomski razvoj.
Član 3
Razvoj MSP zasniva se na sljedećim načelima:
a) načelu sinhronizacije, koje podrazumijeva koordinaciju i komplementarnost regulative, razvojnih dokumenata i programa podrške organa uprave, jedinica lokalne samouprave, drugih institucija, organizacija i međunarodnih partnera u planiranju i sprovođenju politike razvoja MSP,
b) načelu ravnomjernosti razvoja jedinica lokalne samouprave u cilju podsticanja bržeg razvoja nerazvijenih i izrazito nerazvijenih jedinica lokalne samouprave,
v) načelu jednakih mogućnosti u cilju podsticanja razvoja malih privrednih subjekata i poboljšanja položaja ugroženih ili marginalizovanih grupa stanovništva,
g) načelu partnerstva, koje podrazumijeva participaciju i sinergijsko djelovanje javnog, privatnog i nevladinog sektora, domaćih i međunarodnih organizacija i institucija u kreiranju politika razvoja MSP,
d) načelu javnosti, koje podrazumijeva učešće zainteresovanih strana u izradi razvojnih dokumenata i programa podrške, kao i transparentnost postupka za dodjelu podsticajnih sredstava za razvoj MSP,
đ) načelu kontrole, koje podrazumijeva praćenje izrade i realizacije razvojnih dokumenata i projekata, postupka dodjele podsticajnih sredstava za razvoj MSP, kao i ocjenu efekata njihove primjene,
e) načelu racionalnosti, koje podrazumijeva da se podsticajna sredstva namijenjena za razvoj MSP usmjeravaju na prioritetne aktivnosti čiji su rezultati mjerljivi,
ž) načelu održivog razvoja, koje podrazumijeva podsticanje osnivanja i razvoja MSP, zasnovanog na znanju i drugim razvojnim potencijalima društva, uz ravnomjernu upotrebu prirodnih resursa i zaštitu životne sredine i
z) načelu usklađenosti sa pravilima Evropske unije u cilju uspostavljanja pravnog i institucionalnog okvira u skladu sa standardima, najboljim praksama i regulativama Evropske unije i domaćeg zakonodavstva.
Član 4
(1) U postupcima propisanim ovim zakonom i propisima donesenim na osnovu ovog zakona zabranjuje se svaki vid diskriminacije, nasilja i uznemiravanja na osnovu pola, jezika, nacionalne pripadnosti, vjeroispovijesti, socijalnog porijekla, obrazovanja, imovnog stanja, političkog ili drugog uvjerenja, odnosno osnova.
(2) Gramatički izrazi upotrijebljeni u ovom zakonu za označavanje muškog ili ženskog roda podrazumijevaju oba pola, osim kada je svrha ovog zakona drugačija.
Član 5
(1) Status MSP imaju privredna društva, druga pravna lica i preduzetnici (u daljem tekstu: privredni subjekti) koji ispunjavaju sljedeće kriterijume:
a) prosječno godišnje zapošljavaju manje od 250 radnika,
b) nezavisni su u poslovanju i
v) ostvaruju ukupni godišnji prihod do 97.790.000 KM ili imaju vrijednost poslovne imovine do 84.099.400 KM.
(2) Nezavisnost u poslovanju iz stava 1. tačka b) ovog člana MSP ima ako samostalno posluje, odnosno ako drugi privredni subjekti učestvuju najviše do 25% u strukturi njegovog osnovnog kapitala ili u donošenju njegovih poslovnih odluka.
(3) Izuzetno od stava 2. ovog člana, MSP ima nezavisnost u poslovanju i u slučaju da investicioni fond ili jedinice lokalne samouprave učestvuju najviše do 50% u strukturi njegovog osnovnog kapitala ili u donošenju njegovih poslovnih odluka.
Član 6
(1) Prema veličini, MSP se dijele na:
a) mala preduzeća, koja čine privredni subjekti koji zapošljavaju manje od 50 radnika i čiji je ukupan godišnji prihod ili ukupna vrijednost poslovne imovine na kraju poslovne godine manja od 19.558.000 KM i
b) srednja preduzeća, koja čine privredni subjekti koji zapošljavaju više od 49 i manje od 250 radnika i čiji je ukupan godišnji prihod manji od 97.790.000 KM ili čija je ukupna vrijednost poslovne imovine na kraju poslovne godine manja od 84.099.400 KM.
(2) U okviru malih preduzeća iz stava 1. tačka a) ovog člana mogu se razlikovati i mikropreduzeća koja zapošljavaju manje od deset radnika i čiji je ukupan godišnji prihod ili ukupna vrijednost poslovne imovine na kraju poslovne godine manja od 3.911.600 KM.
Član 7
(1) Podaci o broju prosječno godišnje zaposlenih i finansijski pokazatelji utvrđuju se na osnovu posljednjeg godišnjeg finansijskog izvještaja.
(2) Promjena statusa mikro, malog i srednjeg preduzeća moguća je ako se dva puta uzastopno na kraju izvještajnog perioda ustanovi da je smanjen ili povećan broj zaposlenih i smanjeni ili prekoračeni finansijski pokazatelji utvrđeni u članu 6. ovog zakona.
(3) Kod novoosnovanih privrednih subjekata koji nemaju usvojen periodični ili godišnji finansijski izvještaj razvrstavanje prema veličini obavlja se na osnovu podataka koji su prikupljeni od Poreske uprave Republike Srpske i drugih nadležnih institucija koje vode registre.
(4) Ako se zbog neusklađenosti pokazatelja iz člana 6. ovog zakona ne može utvrditi veličina privrednog subjekta, njegova veličina se određuje prema broju zaposlenih.
II - PREDUZETNIČKA INFRASTRUKTURA
Član 8
(1) Preduzetništvo, u smislu ovog zakona, inovativan je proces kreiranja i razvoja poslovnih poduhvata ili aktivnosti i stvaranja poslovnog uspjeha na tržištu.
(2) Preduzetnička infrastruktura predstavlja prostorno-tehničke oblike za podršku razvoja preduzetništva sa posebnim akcentom na uspostavljanje i razvoj MSP.
(3) Preduzetnička infrastruktura može biti organizovana u obliku: poslovne zone, tehnološkog parka, preduzetničkog inkubatora i klastera.
(4) Izuzetno od stava 3. ovog člana, mogu se organizovati i drugi oblici infrastrukture za razvoj, promociju i istraživanje iz ove oblasti u skladu sa propisima i potrebama privrede.
(5) Ministar privrede i preduzetništva (u daljem tekstu: ministar) donosi pravilnik o vrstama, uslovima, načinu, nosiocima i potrebnim aktivnostima za uspostavljanje poslovnih zona, po prethodno pribavljenom mišljenju ministarstva nadležnog za prostorno uređenje i građevinarstvo, ministarstva nadležnog za poslove lokalne samouprave i ministarstava nadležnih za pojedine djelatnosti iz oblasti MSP.
Član 9
(1) Poslovna zona je oblik preduzetničke infrastrukture koji predstavlja građevinski uređen i komunalno opremljen prostor, namijenjen da ga usklađeno i planski koristi veći broj privrednih subjekata koji obavljaju privrednu djelatnost.
(2) Tehnološki park je oblik preduzetničke infrastrukture koji u okviru definisanog prostora i odgovarajuće opreme vrši povezivanje naučnih i istraživačkih institucija sa privrednim subjektima radi prenosa tehnologija, primjene inovacija i razvoja privrednog područja u kojem se nalazi.
(3) Preduzetnički inkubator je oblik preduzetničke infrastrukture čija je osnovna djelatnost pružanje usluga stavljanjem na raspolaganje, uz naknadu ili bez naknade, poslovnog prostora, savjetodavnih, administrativnih, tehničkih i drugih usluga novoosnovanim privrednim subjektima, najduže pet godina od njihovog osnivanja.
(4) Klaster je oblik preduzetničke infrastrukture koji na jednom geografskom području čine međusobno povezani privredni subjekti koji posluju u istim, srodnim ili različitim djelatnostima i sa njima povezani specijalizovani dobavljači, pružaoci usluga, obrazovne i naučnoistraživačke institucije, agencije i drugi.
III - PRINCIPI, SUBJEKTI I STRATEGIJA RAZVOJA MALIH I SREDNjIH PREDUZEĆA
Član 10
Osnov i smjernice za izradu pojedinačnih propisa i strateških dokumenata organa uprave u svim oblastima koje se tiču poslovanja i razvoja MSP predstavljaju sljedeći principi i aktivnosti za njihovo sprovođenje:
a) princip integrisanja preduzetništva u obrazovni sistem i edukacija preduzetnika s ciljem unapređivanja poslovanja MSP i podrške razvoju ženskog i socijalnog preduzetništva, koji podrazumijeva:
1) uvođenje i razvijanje preduzetničkog učenja u obrazovni sistem u skladu sa nastavnim planovima i programima i obuka nastavnog osoblja,
2) saradnju obrazovnih institucija sa poslovnom zajednicom,
3) donošenje programa podrške, sprovođenje obuka, stvaranje uslova za bolji pristup finansiranju i udruživanju preduzetnica,
4) uspostavljanje okvira za socijalno preduzetništvo, koje je usmjereno na postizanje društvenih ciljeva radi zadovoljavanja potreba specifičnih grupa stanovništva i uvođenje fiskalnih i drugih povlastica za ovaj vid preduzetništva,
b) princip stvaranja uslova za MSP koja su prestala sa obavljanjem djelatnosti da pri novom otpočinjanju poslovanja imaju isti položaj kao i druga MSP na tržištu, što podrazumijeva:
1) pojednostavljenje procedura, skraćenje potrebnog vremena i smanjenje troškova stečajnog postupka,
2) povećanje broja MSP koja se reorganizuju kroz stečajni postupak,
3) pružanje podrške MSP da ponovo započnu poslovnu aktivnost nakon zaključenja stečajnog postupka,
4) poštovanje prava povjerilaca u stečajnom postupku;
v) princip donošenja propisa koji prvo vode računa o MSP i doprinosi ekonomičnijem poslovanju i konstantnom rastu MSP, koji podrazumijeva:
1) usklađivanje definicije MSP,
2) elektronsku dostupnost statističkih podataka o MSP iz poslovnih registara,
3) međuresornu koordinaciju ministarstva, agencija, jedinica lokalne samouprave i drugih organa i organizacija u izradi politika i Srategije razvoja MSP,
4) jačanje uloge Razvojne agencije Republike Srpske kao institucije za primjenu politika za MSP,
5) definisanje mjera za borbu protiv nelegalne ekonomije i sprovođenje konsultacija između javnog i privatnog sektora;
g) princip uspostavljanja brzog i jednostavnog načina registracije, kao i omogućavanje elektronske komunikacije sa nadležnim organima, koji podrazumijeva:
1) smanjenje potrebnog vremena, broja procedura i ukupnih troškova za registraciju MSP,
2) uspostavljanje registracije "sve na jednom mjestu" i elektronske registracije,
3) primjenu principa "ćutanje je odobrenje",
4) smanjenje troškova potrebnih za početak poslovanja poslije registracije,
5) sprovođenje giljotine propisa, procjene uticaja propisa i MSP testa,
6) korišćenje elektronskih servisa (poreske prijave, povrat osiguranja, usluge katastra, statistički izvještaji, elektronski potpis i drugo);
d) princip pojednostavljenja postupaka koji se odnose na javne nabavke i dodjelu podsticaja, kao i olakšan pristup informacijama potrebnim za poslovanje MSP, koji podrazumijeva:
1) raspoloživost i dostupnost poslovnih usluga i informacija za MSP,
2) uspostavljanje poslovnih informativnih centara i portala,
3) pružanje poslovnih usluga za MSP u osnivanju,
4) formiranje preduzetničkih inkubatora,
5) formiranje mreže za savjetodavnu podršku,
6) pružanje finansijske podrške,
7) pojednostavljenje procedura javnih nabavki,
8) obezbjeđenje naplate potraživanja u propisanim rokovima;
đ) princip poboljšanja pristupa novčanim sredstvima kod finansijskih institucija i organizacija, koji podrazumijeva:
1) obezbjeđenje kreditnih i garantnih linija za MSP,
2) finansiranje početnika u poslovanju,
3) podršku mikrofinansijskih organizacija i lizing organizacija za MSP,
4) formiranje fondova rizičnog kapitala,
5) pristup berzi,
6) postojanje službi za kreditne informacije,
7) poboljšanje finansijske pismenosti korisnika kredita;
e) princip razvijanja svijesti o potrebi usklađivanja poslovanja sa standardima radi podizanja konkurentnosti MSP na inostranom tržištu, koji podrazumijeva:
1) donošenje tehničkih propisa,
2) preuzimanje sanitarnih standarda i fitostandarda,
3) standardizaciju,
4) akreditaciju,
5) metrologiju,
6) nadzor nad tržištem,
7) ocjenjivanje usaglašenosti proizvoda,
8) dostupnost informacija u vezi sa propisima i administrativnim postupcima;
ž) princip podsticanja poslovanja MSP zasnovanog na znanju, inovativnosti, savremenim naučnotehnološkim dostignućima i organizaciji upravljanja, koji podrazumijeva:
1) analizu potreba za obukom,
2) obuku za početnike u poslovanju i MSP u razvoju,
3) donošenje strateških dokumenata za podršku inovativnosti,
4) obezbjeđenje sredstava za podršku istraživanjima i inovacijama,
5) uspostavljanje inovacionih centara, istraživačkih instituta i tehnoloških parkova,
6) zaštitu intelektualne svojine,
7) podrška razvoju informaciono-komunikacionih tehnologija;
z) princip podsticanja MSP na uspostavljanje sistema zaštite životne sredine racionalnim korišćenjem prirodnih resursa, koji podrazumijeva:
1) promociju zaštite životne sredine,
2) podršku uvođenju standarda i pružanju stručne pomoći MSP u oblasti zaštite životne sredine,
3) uvažavanje značaja zaštite životne sredine prilikom izrade strateških dokumenata;
i) princip podsticanja MSP za veće učešće na tržištu, koji podrazumijeva:
1) programe za promociju izvoza,
2) finansijsku podršku za aktivnosti promocije izvoza i
3) promociju MSP.
Član 11
Subjekti koji u skladu sa svojom resornom nadležnošću realizuju principe iz člana 10. ovog zakona i pružaju podršku razvoju MSP su:
a) republički organi uprave i organi jedinica lokalne samouprave,
b) organizacije i agencije za razvoj MSP i ekonomski razvoj,
v) finansijske institucije i organizacije,
g) obrazovne i naučnoistraživačke institucije,
d) institucije za prikupljanje, praćenje i analizu statističkih podataka,
đ) inovacioni, preduzetnički i ostali centri za razvoj,
e) organizacije komorskog sistema udruživanja privrednih društava i preduzetnika,
ž) organizacije i udruženja MSP i
z) drugi subjekti koji u okviru svoje nadležnosti podstiču razvoj MSP.
Član 12
(1) Strategija razvoja malih i srednjih preduzeća u Republici Srpskoj (u daljem tekstu: Strategija) je sveobuhvatan dokument sa osnovnim ciljevima, mjerama i nosiocima srednjoročnog razvoja MSP.
(2) Ministarstvo privrede i preduzetništva (u daljem tekstu: Ministarstvo), u saradnji sa subjektima iz člana 11. ovog zakona, utvrđuje i priprema osnovne elemente za izradu Strategije, koji su usklađeni sa principima razvoja MSP iz člana 10. ovog zakona.
(3) Strategijom se utvrđuju:
a) smjernice razvoja MSP,
b) mjere i programi razvoja MSP,
v) nosioci sprovođenja Strategije,
g) rokovi za realizaciju mjera,
d) visina i izvori sredstava potrebnih za realizovanje Strategije,
đ) pokazatelji uspješnosti i nadzor nad sprovođenjem pojedinih mjera,
e) praćenje i nadzor nad sprovođenjem pojedinih mjera i
ž) izvještavanje o realizaciji.
(4) Strategiju donosi Narodna skupština Republike Srpske, na prijedlog Vlade Republike Srpske (u daljem tekstu: Vlada).
Član 13
(1) Ministarstvo, u saradnji sa subjektima iz člana 11. ovog zakona, prati sprovođenje Strategije, analizira stanje u oblasti MSP i izvještava Vladu i Narodnu skupštinu Republike Srpske posredstvom godišnjeg izvještaja u oblasti MSP.
(2) Subjekti iz člana 11. ovog zakona predlažu podsticajne mjere i razvojne projekte iz svoje nadležnosti, u skladu sa aktuelnim potrebama privrednih subjekata u ovoj oblasti, neposredno sprovode aktivnosti i mjere za koje su zaduženi Strategijom, prate i izvještavaju Ministarstvo o postignutim rezultatima.
(3) Subjekti koji pružaju podršku razvoju MSP obavezni su da, na zahtjev Ministarstva, dostave tražene informacije i podatke iz svoje resorne nadležnosti koji su u vezi sa oblasti MSP.
(4) Podatke o MSP za izradu Strategije i drugih dokumenata iz ove oblasti prate, u skladu sa kriterijumima iz čl. 5. i 6. ovog zakona, prikupljaju i dostavljaju: Republički zavod za statistiku, Poreska uprava Republike Srpske, Agencija za posredničke, informatičke i finansijske usluge, Republička agencija za razvoj malih i srednjih preduzeća i drugi nadležni organi.
IV - PODSTICAJNA SREDSTVA ZA RAZVOJ MALIH I SREDNjIH PREDUZEĆA
Član 14
U skladu sa principima iz člana 10. ovog zakona, organi uprave u skladu sa svojim propisanim nadležnostima podstiču razvoj područja za koje su resorno nadležni i obezbjeđuju potrebna finansijska sredstva za pojedine djelatnosti u oblasti MSP.
Član 15
(1) Podsticajna sredstva za razvoj malih i srednjih preduzeća (u daljem tekstu: podsticajna sredstva) su sredstva iz budžeta Republike Srpske, planirana na poziciji Grant za sprovođenje Strategije, a koja se dodjeljuju u cilju poboljšanja opštih uslova za razvoj i konkurentnost MSP, u skladu sa pravilima koja su utvrđena u propisima kojima se uređuje državna pomoć.
(2) Podsticajna sredstva dodjeljuju se u skladu sa ciljevima utvrđenim Strategijom, do iznosa raspoloživih sredstava planiranih budžetom Republike Srpske za te namjene, za određenu fiskalnu godinu.
(3) Uredbom Vlade propisuju se namjena, uslovi, kriterijumi i postupak dodjele podsticajnih sredstava za razvoj MSP, kao i način izvještavanja o utrošku dodijeljenih sredstava.
(4) Osim sredstava iz stava 1. ovog člana, za sprovođenje Strategije mogu se koristiti i novčana sredstva iz drugih raspoloživih izvora.
Član 16
Korisnik podsticajnih sredstava može biti MSP sa sjedištem u Republici Srpskoj i jedinica lokalne samouprave.
Član 17
(1) Podsticajna sredstva dodjeljuju se u svrhu poboljšanja konkurentnosti MSP i sufinansiranja uspostavljanja i jačanja preduzetničke infrastrukture.
(2) Ministarstvo, uz saglasnost Vlade, posredstvom plana utroška sredstava, utvrđuje namjenu podsticajnih sredstava koja se dodjeljuju za određenu fiskalnu godinu.
Član 18
Podsticajna sredstva za poboljšanje konkurentnosti MSP dodjeljuju se za sljedeće namjene:
a) uspostavljanje međunarodnih standarda koji se tiču poslovanja MSP,
b) razvoj i uspostavljanje informacionih tehnologija za potrebe poslovnih aktivnosti,
v) primjenu poslovnih i tehničkih inovacija u poslovanju,
g) pružanje stručnih usluga i edukacija početnika u poslovanju, zaposlenih u oblasti MSP, preduzetnica, mladih i drugih,
d) učešće na sajmovima i izložbama, organizovanju konferencija, elektronske promocije MSP i drugih oblika promocije MSP i
đ) edukaciju, promociju i pomoć u nabavci opreme i alata za djelatnosti starih i umjetničkih zanata i domaće radinosti.
Član 19
Podsticajna sredstva za uspostavljanje i jačanje preduzetničke infrastrukture dodjeljuju se za sljedeće namjene:
a) izradu projektne dokumentacije za poslovnu zonu, izgradnju infrastrukture i promociju zona,
b) adaptaciju ili rekonstrukciju prostora za preduzetničke inkubatore, nabavku opreme za potrebe inkubatora i edukaciju korisnika usluga inkubatora i
v) izradu studija opravdanosti za uspostavljanje klastera, podršku razvoju proizvoda klastera i edukaciju i promociju članova klastera.
Član 20
(1) Ministarstvo, u skladu sa Uredbom iz člana 15. stav 3. ovog zakona i planom utroška sredstava, raspisuje javni poziv za dodjelu podsticajnih sredstava u jednom od sredstava javnog informisanja dostupnom na teritoriji Republike Srpske i na internet stranici Ministarstva.
(2) Javni poziv obavezno sadrži naziv i sjedište Ministarstva, predmet i namjenu javnog poziva, iznos raspoloživih sredstava za dodjelu, spisak potrebne dokumentacije, uslove za učešće u javnom pozivu, način razmatranja zahtjeva, kriterijume za vrednovanje zahtjeva, obaveze budućih korisnika podsticajnih sredstava, kao i način, mjesto i rok za podnošenje zahtjeva.
Član 21
(1) Ministar imenuje komisiju za sprovođenje postupka dodjele podsticajnih sredstava.
(2) Komisiju iz stava 1. ovog člana čini pet članova, od kojih su tri člana iz Ministarstva i dva člana iz drugih ministarstava, a zavisno od predmeta dodjele podsticajnih sredstava.
(3) Komisija je obavezna da u skladu sa utvrđenim uslovima i kriterijumima razmotri i vrednuje zahtjeve, kao i da sačini prijedlog rangliste korisnika podsticajnih sredstava.
(4) Članovima komisije ne pripada naknada za rad.
Član 22
(1) Komisija sačinjava informaciju o sprovođenju javnog poziva sa prijedlogom rangliste i visinom iznosa podsticajnih sredstava, koju posredstvom Ministarstva dostavlja Vladi na razmatranje i usvajanje.
(2) Ministar, na osnovu zaključka Vlade o prihvatanju informacije iz stava 1. ovog člana, donosi rješenje o određivanju iznosa podsticajnih sredstava, koje je konačno.
Član 23
(1) Nakon sprovedenog postupka dodjele podsticajnih sredstava, ministar zaključuje ugovor sa korisnikom podsticajnih sredstava.
(2) Ugovor iz stava 1. ovog člana obavezno sadrži podatke o namjeni i visini dodijeljenih podsticajnih sredstava, dinamiku prenosa podsticajnih sredstava, instrumente obezbjeđenja za povrat sredstava u slučaju nenamjenskog utroška sredstava, obavezu redovnog izvještavanja Ministarstva o namjenskom utrošku podsticajnih sredstava, kao i ostala međusobna prava i obaveze ugovornih strana.
(3) Korisnik podsticajnih sredstava obavezan je da prilikom zaključivanja ugovora dostavi Ministarstvu instrumente obezbjeđenja za povrat sredstava.
(4) Korisnik podsticajnih sredstava obavezan je da namjenski utroši dodijeljena sredstva.
(5) Korisnik podsticajnih sredstava obavezan je da Ministarstvu u propisanom roku dostavi izvještaj o utrošku sredstava sa potrebnim dokazima.
(6) Korisnik podsticajnih sredstava koji u propisanom roku ne dostavi izvještaj o utrošku sredstava ili nenamjenski utroši sredstva obavezan je da vrati dodijeljena sredstva, uvećana za zateznu kamatu.
(7) Zahtjev za povrat dodijeljenih podsticajnih sredstava korisniku sredstava upućuje Ministarstvo u roku od 60 dana od dana utvrđivanja nenamjenskog utroška sredstava, odnosno isteka propisanog roka za dostavljanje izvještaja o utrošku sredstava.
(8) Povrat sredstava iz stava 6. ovog člana vrši se u korist budžeta Republike Srpske u roku od 30 dana od dana dostavljanja zahtjeva za povrat.
(9) U slučaju da korisnik podsticajnih sredstava ne izvrši povrat sredstava u roku iz stava 8. ovog člana, Ministarstvo o tome obavještava Pravobranilaštvo Republike Srpske radi pokretanja sudskog postupka za povrat dodijeljenih podsticajnih sredstava.
(10) Korisnik podsticajnih sredstava protiv kojeg je pokrenut sudski postupak iz stava 9. ovog člana ne može ostvariti pravo na korišćenje podsticajnih sredstava propisanih ovim zakonom u toku sudskog postupka, kao i u narednih pet godina u kojima se dodjeljuju podsticajna sredstva od završetka ovog sudskog postupka.
V - SAVJET ZA RAZVOJ MALIH I SREDNjIH PREDUZEĆA I PREDUZETNIŠTVA
Član 24
Savjet za razvoj malih i srednjih preduzeća i preduzetništva Republike Srpske (u daljem tekstu: Savjet) je savjetodavno tijelo Vlade, koje prati stanje u oblasti MSP u cilju unapređivanja njenog razvoja.
Član 25
Zadaci Savjeta su da:
a) promoviše značaj i principe razvoja MSP i podstiče njihovu realizaciju,
b) analizira poslovno okruženje i predlaže Vladi pravce razvoja MSP i potrebne politike, mjere, planove i programe za njihovo sprovođenje,
v) razmatra efekte preduzetih mjera na sprovođenju principa razvoja MSP,
g) daje prijedloge i sugestije u postupku donošenja propisa u oblasti MSP,
d) daje prijedloge i sugestije o neophodnim finansijskim podsticajima u skladu sa razvojnom dokumentacijom,
đ) inicira i pomaže aktivnosti na unapređivanju saradnje između privatnog i javnog sektora u oblasti MSP,
e) donosi poslovnik o svom radu,
ž) jednom godišnje podnosi Vladi izvještaj o svom radu i
z) razmatra i druga pitanja od značaja za oblast MSP.
Član 26
(1) Savjet se sastoji od 14 članova koje imenuje Vlada na period od četiri godine.
(2) Savjet čini po jedan predstavnik: Ministarstva privrede i preduzetništva, Ministarstva finansija, Ministarstva za evropske integracije i međunarodnu saradnju, Ministarstva trgovine i turizma, Ministarstva za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo, Ministarstva prosvjete i kulture, Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, Razvojne agencije Republike Srpske, Privredne komore Republike Srpske, Zanatsko-preduzetničke komore Republike Srpske i četiri predstavnika MSP, i to po dva na prijedlog Privredne komore Republike Srpske i Zanatsko-preduzetničke komore Republike Srpske.
(3) Predstavnici institucija, organizacija i stručna lica mogu, po pozivu, učestvovati u radu Savjeta, ali bez prava glasa.
(4) Predsjednika i zamjenike predsjednika biraju članovi Savjeta.
(5) Članovi Savjeta ne primaju naknadu za svoj rad.
(6) Administrativne i stručno-tehničke poslove za potrebe Savjeta obavlja Ministarstvo.
(7) Privredna komora Republike Srpske i Zanatsko-preduzetnička komora Republike Srpske predlažu predstavnike iz stava 2. ovog člana imajući u vidu sljedeće:
a) jednaku geografsku zastupljenost privrednih subjekata prema područjima rada komora,
b) ravnopravnu polnu zastupljenost i
v) prioritetnost privrednih subjekata iz proizvodnih oblasti.
VI - AGENCIJE ZA RAZVOJ MSP I PREDUZETNIŠTVA
1. Republička agencija za razvoj malih i srednjih preduzeća
Član 27
(1) Razvojna agencija Republike Srpske (u daljem tekstu: Agencija) je pravno lice koje obavlja razvojne, stručne i operativne poslove s ciljem privlačenja i realizacije ulaganja, promocije i unapređivanja izvoza i konkurentnosti MSP i preduzetništva u cjelini, kao i druge aktivnosti koje doprinose razvoju privrede Republike Srpske.
(2) Agencija ima svojstvo pravnog lica i neprofitna je organizacija.
(3) Sjedište Agencije je u Banjoj Luci.
(4) Rad Agencije je javan i obezbjeđuje se na način propisan ovim zakonom i Statutom.
(5) Na pitanja organizacije i rada Agencije koja nisu uređena ovim zakonom primjenjuju se odredbe zakona kojim se uređuje rad javnih službi.
Član 28
(1) Nadležnosti Agencije su:
a) saradnja sa republičkim organima i drugim organizacijama i institucijama u vezi sa pitanjima od značaja za unapređivanje razvoja preduzetništva,
b) unapređivanje saradnje između nadležnih organa jedinica lokalne samouprave, kao i lokalnih, odnosno međuopštinskih razvojnih agencija,
v) istraživanje i prikupljanje podataka i informacija, analiziranje i izvještavanje u vezi sa stanjem u oblasti MSP,
g) učešće u izradi i realizaciji Strategije i ostalih razvojnih dokumenata,
d) sprovođenje programa i projekata sa ciljem unapređivanja položaja, aktivnosti i konkurentnosti MSP,
đ) pružanje podrške za podsticanje osnivanja, poslovanja i razvoja MSP,
e) pružanje stručnih usluga s ciljem podsticanja ulaganja u MSP,
ž) pružanje podrške u privlačenju i realizaciji ulaganja,
z) pružanje podrške za povećanje zapošljavanja i pružanje podrške programima prekvalifikacije i dokvalifikacije radnika,
i) sprovođenje programa i projekata sa ciljem unapređenja poslovanja privrednih subjekata na domaćem tržištu i u izvoznim aktivnostima, u saradnji sa resorno nadležnim ministarstvima,
j) pripremanje i realizacija programa edukacije instruktora, konsultanata i mentora za potrebe razvoja preduzetništva i angažovanje kod privrednih subjekata,
k) vođenje registra konsultanata za potrebe MSP,
l) podrška uspostavljanju preduzetničke infrastrukture,
lj) vođenje portala o poslovnim zonama Republike Srpske,
m) pružanje podrške inovatorskoj djelatnosti, stimulisanje stvaranja novih proizvoda i uvođenja novih tehnologija,
n) podrška ženskom, omladinskom, ruralnom preduzetništvu i drugim vidovima socijalnog preduzetništva,
nj) promocija preduzetništva,
o) pružanje podrške za učešće na sajmovima u zemlji i inostranstvu,
p) vođenje i održavanje preduzetničkog portala Republike Srpske,
r) saradnja sa međunarodnim institucijama i učestvovanje u izradi i realizaciji međunarodnih i domaćih programa i projekata za podršku MSP i privrede u cjelini,
s) podrška razvoju tržišta rizičnog kapitala u Republici Srpskoj i
t) obavljanje i drugih poslova u skladu sa ovim zakonom.
(2) Agencija obavezno organizuje sjednice sa predstavnicima lokalnih, odnosno međuopštinskih razvojnih agencija i nadležnih organa jedinica lokalne samouprave, radi unapređivanja saradnje, utvrđivanja programa i projekata koji će se zajednički realizovati i razmatranja drugih pitanja od značaja za razvoj preduzetništva.
(3) Sjednice iz stava 2. ovog člana organizuju se po potrebi, a najmanje jednom godišnje.
Član 29
(1) Organi Agencije su Upravni odbor i direktor.
(2) Mandat članovima organa iz stava 1. ovog člana traje četiri godine, sa mogućnošću ponovnog imenovanja.
(3) Pri imenovanju članova Upravnog odbora Agencije vodi se računa o ravnopravnoj zastupljenosti oba pola.
Član 30
(1) Upravni odbor Agencije ima sedam članova, koje imenuje i razrješava Vlada.
(2) U Upravni odbor Agencije, Vlada imenuje predstavnike:
a) Ministarstva,
b) Ministarstva trgovine i turizma,
v) Ministarstva za evropske integracije i međunarodnu saradnju,
g) Ministarstva finansija,
d) Ministarstva za naučnotehnološki razvoj, visoko obrazovanje i informaciono društvo,
đ) Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede i
e) Ministarstva prosvjete i kulture.
(3) Predstavnici ministarstava iz stava 2. ovog člana koji se imenuju u Upravni odbor po funkciji su pomoćnici ministra i za svoj rad ne primaju naknadu.
Član 31
(1) Upravni odbor Agencije:
a) donosi statut Agencije i poslovnik o radu,
b) donosi opšte akte,
v) odlučuje o korišćenju sredstava u skladu sa zakonom i Statutom Agencije,
g) donosi godišnji program rada sa finansijskim planom,
d) utvrđuje prijedlog godišnjeg izvještaja o poslovanju i završni račun,
đ) podnosi Vladi izvještaj o svom radu i
e) obavlja i druge poslove koji se odnose na ostvarivanje zadataka Agencije.
(2) Statut i godišnji program rada sa finansijskim planom donosi se uz saglasnost Vlade.
(3) Vlada razmatra i usvaja godišnji izvještaj o poslovanju i završni račun Agencije.
Član 32
(1) Direktora Agencije imenuje Vlada, nakon sprovedenog javnog konkursa.
(2) Direktor Agencije nadležan je da:
a) predstavlja i zastupa Agenciju,
b) brine se o zakonitosti rada i odgovara za zakonitost rada Agencije,
v) donosi pravilnik o sistematizaciji radnih mjesta, uz saglasnost Vlade,
g) organizuje i rukovodi radom Agencije,
d) predlaže akte koje donosi Upravni odbor Agencije,
đ) izvršava odluke Upravnog odbora Agencije i preduzima mjere za njihovo sprovođenje,
e) priprema program rada sa finansijskim planom i godišnji izvještaj o poslovanju i
ž) obavlja i druge poslove utvrđene ovim zakonom i Statutom.
(3) Pravilnik o sistematizaciji radnih mjesta objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srpske".
Član 33
(1) Statut Agencije obavezno sadrži:
a) zadatke i način njihovog izvršavanja,
b) sastav, djelokrug rada, način odlučivanja, postupak izbora i razrješenja organa,
v) zastupanje i predstavljanje,
g) prava, obaveze i odgovornost zaposlenih,
d) postupak usvajanja opštih akata,
đ) postupak izmjene Statuta i drugih opštih akata,
e) način ostvarivanja javnosti rada i
ž) druga pitanja od značaja za poslovanje Agencije.
(2) Statut Agencije objavljuje se u "Službenom glasniku Republike Srpske".
Član 34
(1) Sredstva za rad Agencije obezbjeđuju se iz budžeta Republike Srpske.
(2) Izuzetno od stava 1. ovog člana, a u cilju sprovođenja zadataka iz svoje nadležnosti, Agencija može koristiti i sredstva iz evropskih fondova, donacija i drugih oblika pomoći.
Član 35
(1) Nadzor nad radom organa Agencije vrši Ministarstvo.
(2) Ministarstvo nadzire zakonitost rada, akata i stepen realizacije programa rada Agencije.
(3) U vršenju nadzora Ministarstvo je ovlašćeno da:
a) zahtijeva izvještaje i podatke o radu,
b) utvrdi stanje izvršavanja poslova, upozori na uočene nepravilnosti i odredi mjere i rokove za njihovo otklanjanje,
v) izdaje instrukcije,
g) naloži preduzimanje poslova koje smatra potrebnim,
d) pokrene postupak za utvrđivanje odgovornosti i
đ) predloži Vladi preduzimanje drugih potrebnih mjera.
2. Lokalne razvojne agencije
Član 36
(1) Jedinice lokalne samouprave u cilju promocije razvoja MSP mogu osnovati lokalne razvojne agencije (u daljem tekstu: lokalne agencije), kojima se mogu povjeriti i druge aktivnosti, a u vezi su sa razvojem jedinice lokalne samouprave.
(2) Za teritoriju dviju ili više jedinica lokalne samouprave koje su geografski povezane može se na osnovu sporazuma nadležnih organa jedinica lokalne samouprave osnovati međuopštinska razvojna agencija (u daljem tekstu: međuopštinska agencija).
(3) Lokalne i međuopštinske agencije imaju svojstvo pravnog lica i neprofitne su organizacije.
(4) Rad lokalnih i međuopštinskih agencija je javan i obezbjeđuje se na način propisan ovim zakonom i statutom.
(5) Nadzor nad radom lokalnih i međuopštinskih agencija vrši osnivač.
(6) Na pitanja organizacije i rada lokalne i međuopštinske agencije koja nisu uređena ovim zakonom primjenjuju se odredbe zakona kojima se uređuje rad javnih službi.
Član 37
(1) Zadatke lokalne, odnosno međuopštinske agencije utvrđuje osnivač, u skladu sa ovim zakonom, svojim dokumentima razvoja MSP i ostalim dokumentima koji su u vezi sa razvojem jedinice lokalne samouprave.
(2) Organ lokalne samouprave koji nema osnovanu lokalnu ili međuopštinsku agenciju ovlašćuje odjeljenje u svom sastavu koje je nadležno za oblast MSP i saradnju sa Ministarstvom, Agencijom i drugim lokalnim agencijama.
(3) Lokalne, odnosno međuopštinske agencije i nadležna odjeljenja za MSP jedinica lokalne samouprave, u cilju unapređivanja oblasti MSP, sarađuju sa Ministarstvom pri izradi analitičkih, strateških i zakonodavnih dokumenata, kao i u obavljanju drugih aktivnosti za koje se ukaže potreba.
Član 38
(1) Nadležni organ jedinice lokalne samouprave može donijeti strategiju ili program lokalnog razvoja MSP koji je usklađen sa ovim zakonom i Strategijom.
(2) Lokalne i međuopštinske agencije obavezne su da u svom radu sprovode ciljeve utvrđene ovim zakonom, Strategijom, programom ili strategijom lokalnog razvoja MSP.
Član 39
(1) Organi lokalnih i međuopštinskih agencija su upravni odbor i direktor.
(2) Mandat članovima organa iz stava 1. ovog člana traje četiri godine, sa mogućnošću ponovnog imenovanja na još jedan mandat.
(3) Pri imenovanju članova upravnog odbora vodi se računa o ravnopravnoj zastupljenosti oba pola.
Član 40
(1) Upravni odbor lokalne, odnosno međuopštinske agencije ima najmanje tri člana, koje imenuje osnivač nakon sprovedenog javnog konkursa.
(2) Upravni odbor lokalne i međuopštinske agencije:
a) donosi statut,
b) donosi opšte akte utvrđene statutom,
v) odlučuje o korišćenju sredstava u skladu sa statutom,
g) donosi godišnji program rada sa finansijskim planom,
d) utvrđuje prijedlog godišnjeg izvještaja o poslovanju i završnog računa,
đ) podnosi osnivaču izvještaj o svom radu i
e) obavlja i druge poslove propisane ovim zakonom i statutom.
(3) Članove upravnog odbora može razriješiti osnivač prije isteka mandata u slučajevima koji su propisani statutom.
(4) Statut i godišnji program rada sa finansijskim planom lokalnih i međuopštinskih agencija donosi se uz saglasnost osnivača.
(5) Osnivač razmatra i usvaja godišnji izvještaj o poslovanju i završni račun lokalne i međuopštinske agencije.
(6) Lokalne i međuopštinske agencije dostavljaju Agenciji usvojeni godišnji program rada sa finansijskim planom i izvještaj o poslovanju.
Član 41
(1) Direktora lokalne i međuopštinske agencije imenuje i razrješava osnivač, nakon sprovedenog javnog konkursa.
(2) Direktor je nadležan da:
a) predstavlja i zastupa agenciju,
b) brine se o zakonitosti rada i odgovara za zakonitost rada,
v) donosi pravilnik o sistematizaciji radnih mjesta,
g) organizuje i vodi poslove agencije,
d) predlaže akte koje donosi upravni odbor,
đ) izvršava odluke upravnog odbora i preduzima mjere za njihovo sprovođenje,
e) priprema program rada sa finansijskim planom i godišnji izvještaj o poslovanju i
ž) obavlja druge poslove utvrđene ovim zakonom i statutom.
Član 42
(1) Statut lokalne, odnosno međuopštinske agencije obavezno sadrži:
a) naziv i sjedište agencije,
b) zadatke i način njihovog izvršavanja,
v) sastav, djelokrug rada, način odlučivanja, postupak izbora i razrješenja organa,
g) zastupanje i predstavljanje,
d) prava, obaveze i odgovornost zaposlenih,
đ) postupak usvajanja opštih akata,
e) postupak izmjene statuta i drugih opštih akata,
ž) način ostvarivanja javnosti rada i
z) druga pitanja od značaja za poslovanje.
(2) Statut lokalne, odnosno međuopštinske agencije objavljuje se u odgovarajućim glasilima jedinica lokalne samouprave.
Član 43
(1) Lokalne i međuopštinske agencije finansiraju se iz sredstava osnivača, prihoda koje ostvare obavljanjem djelatnosti iz svoje nadležnosti, donacija, priloga i iz drugih izvora.
(2) Lokalne i međuopštinske agencije obavezne su da sopstvene prihode koriste u skladu sa njihovom namjenom, godišnjim programom rada i finansijskim planom.
VII - NADZOR I KAZNENE ODREDBE
Član 44
(1) Nadzor nad primjenom ovog zakona i propisa donesenih na osnovu njega vrši Ministarstvo.
(2) Inspekcijski nadzor nad primjenom odredaba ovog zakona i propisa donesenih na osnovu njega vrši Republička uprava za inspekcijske poslove, posredstvom nadležnih republičkih inspektora, odnosno inspektora u jedinicama lokalne samouprave.
(3) Inspekcijski nadzor nad primjenom odredaba ovog zakona i propisa donesenih na osnovu njega u dijelu kojim se propisuje postupanje Ministarstva i drugih organa uprave i jedinica lokalne samouprave vrši upravna inspekcija, u skladu sa ovlašćenjima propisanim posebnim zakonom.
Član 45
(1) Novčanom kaznom od 3.000 KM do 15.000 KM kazniće se za prekršaj pravno lice - korisnik podsticajnih sredstava ako nenamjenski utroši dodijeljena sredstva (član 23. stav 4).
(2) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 1.000 KM do 5.000 KM.
(3) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 1.500 KM do 7.500 KM.
Član 46
(1) Novčanom kaznom od 1.000 KM do 5.000 KM kazniće se za prekršaj pravno lice - korisnik podsticajnih sredstava ako u propisanom roku ne dostavi izvještaj o utrošku sredstava Ministarstvu (član 23. stav 5).
(2) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se i odgovorno lice u pravnom licu novčanom kaznom od 300 KM do 1.500 KM.
(3) Za prekršaj iz stava 1. ovog člana kazniće se preduzetnik novčanom kaznom od 200 KM do 1.000 KM.
Član 47
Zahtjev za pokretanje prekršajnog postupka za prekršaje iz čl. 45. i 46. ovog zakona podnosi Ministarstvo.
VIII - PRELAZNE I ZAVRŠNE ODREDBE
Član 48
(1) Agencija i lokalne agencije koje su osnovane prema ranije važećem zakonu dužne su da usklade svoju organizaciju i rad sa ovim zakonom, u roku od šest mjeseci od stupanja na snagu ovog zakona.
(2) Organi Agencije i lokalnih agencija kojima mandat traje u vrijeme stupanja na snagu ovog zakona nastavljaju da rade do isteka mandata i izbora novih organa u skladu sa ovim zakonom.
Član 49
(1) Vlada će u roku od devet mjeseci od stupanja na snagu ovog zakona donijeti Uredbu o uslovima, načinu i postupku dodjele sredstava za podsticaj razvoja malih i srednjih preduzeća (član 15. stav 3).
(2) Ministar će u roku od šest mjeseci od stupanja na snagu ovog zakona donijeti Pravilnik o uslovima i načinu uspostavljanja poslovnih zona (član 8. stav 5).
Član 50
Stupanjem na snagu ovog zakona prestaje da važi Zakon o podsticanju razvoja malih i srednjih preduzeća ("Službeni glasnik Republike Srpske", br. 64/02, 34/06 i 119/08).
Član 51
Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u "Službenom glasniku Republike Srpske".