„Proces proširenja EU nije samo prioritet već i obaveza EU-institucija“, poručila je šefica italijanske diplomatije, Federika Mogerini, najavljujući danas (02.09.) u Briselu osnovne tačke italijanskog predsjedavanja EU.
Federika Mogerini koja bi od 1. novembra trebalo da od Ketrin Ešton preuzme funkciju visoke evropske predstavnice za spoljnu politiku i bezbjednost i potpredsjednice Evropske komisije, naglasila je pred Spoljnopolitičkim odborom Evropskog parlamenta da Italija proširenje vidi kao „ključno pitanje“ za EU:
“Malo je mjesta u Evropi gdje EU igra tako veliku ulogu kao što je to slučaj sa Zapadnim Balkanom“, izjavila je Mogerini pred evropskim parlamentarcima. Potvrda da se region Zapadnog Balkana i evropska politika proširenja nalaze na listi italijanskih prioriteta stigla je već tokom jula, kada je Federika Mogerini posjetila Sarajevo, Beograd, Skoplje, Prištinu i Tiranu. Tada je šefica italijanske diplomatije obećala zemljama regiona da će Italija, tokom svog šestomjesečnog predsjedavanja Unijom, „posebnu pažnju“ posvetiti Zapadnom Balkanu. Iako insistira na tome da sama EU mora da pokaže „dodatno zalaganje“ u podršci potencijalnim članicama, Mogerini je jasna i u stavu da konkretni koraci u procesu proširenja zavise od reformi koje kandidati moraju da sprovedu tokom pristupnog procesa.
Prema njenim riječima Turska i BiH su dvije potencijalne članice u kojima je“ najpotrebnije osnažiti političke reforme“ kako bi one ubrzale svoj evropski put. „Voljela bih da znam šta će biti nakon izbora u BiH, kao što, vjerujem, to žele da znaju i građani BiH, odnosno, da li će nakon izbora doći do ustavnih i ostalih reformi.“ Buduća šefica diplomatije EU izrazila je nadu da će sa novoizabranim predstavnicima BiH dobro sarađivati na daljim koracima u pravcu evrointegracija te zemlje.
Zapadni Balkan važan za Italiju, ali i cijelu EU
Obraćajući se Spoljnopolitičkom komitetu Evropskog parlamenta, šefica italijanske diplomatije iznijela je svoj stav, koji je, kako kaže, stekla tokom posjete Beogradu i Prištini, da na obje strane postoji jaka politička volja za nastavak dijaloga o normalizaciji odnosa i primjeni do sada dogovorenog. I dok u Evropskoj komsiiji procjenjuju da bi Srbija prva pregovaračka poglavlja mogla da otvori početkom sljedeće godine, Federika Mogerini kaže da se nada da bi do toga moglo doći još tokom italijanskog predsjedavanja Unijom, dakle do kraja 2014. godine. Istovremeno, ona je Beograd pozvala da poveća stepen usaglašenosti svoje spoljne politike sa politikom Brisela. Kada je riječ o zajedničkoj evropskoj politici, šefica italijanske diplomatije, kojoj su i prilikom izbora za nasljedicu Ketrin Ešton zamjerali „mek stav“ prema Rusiji, u Briselu je ponovila da se Italija zalaže za izgradnju Južnog toka, kao načina da se doprinese boljem snabdijevanju Evrope gasom, ali ovoga puta i dodala da za to moraju da se ispune „ne samo tehnički već i politički uslovi.“
Još jedno od otvorenih evropsko-balkanskih pitanja o kome su evropski parlamentarci željeli da čuju stav Federike Mogerini, u svojstvu šefice diplomatije Italije, koja predsjedava Savjetom EU, bilo je pitanje spora oko imena Makedonije. „Kada bih imala odgovor na to pitanje vjerovatno bih dobila Nobelovu nagradu“, izjavila je Mogerini i dodala da će za rješenje tog pitanja biti potrebna politička volja kako Makedonije tako i drugih zemalja. Šefica italijanske diplomatije Federika Mogerini, uskoro će se ponovo naći pred Evropskim parlamentom, kada će takođe predstavljati svoj program i prioritete, ali kao buduća visoka predstavnica EU.